Gần tới ngày 24/2 kỷ niệm tròn một năm cuộc xâm lăng bất chính, tàn độc, khốc liệt, vô nghĩa, phi nhân của tên phát xít mới Putin sát hai tàn phá dân tộc và đất nước Ukraine tươi đẹp đang cố gắng hòa mình với nền văn minh dân chủ của thế giới tự do!
Tài liệu dựa vào cuộc trò chuyện với Giáo sư Timothy Snyder của CNBC
Timothy Snyder là một chuyên gia về lịch sử Ukraine và đã bắt đầu cảnh báo về những mối nguy hiểm mà Nga gây ra từ rất lâu trước khi Putin tiến hành cuộc xâm lược Ukraine vào tháng 2 năm ngoái. Ông là Giáo sư Lịch sử và Các vấn đề Toàn cầu của Richard C. Levin tại Đại học Yale và là tác giả của một số cuốn sách, bao gồm Bloodlands, On Tyranny, và The Road to Unfreedom. Vào tháng 9, Snyder đã tới Ukraine và gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.
Việc Nga xuyên tạc bịa chuyện, dùng quá khứ lịch sử - suy diễn tự đại, tự tôn quá mức về vị trí của mình trên thế giới và vai trò của Ukraine trong lịch sử - đã khiến thế giới trở thành một nơi nguy hiểm hơn với những âm mưu dùng bạo lực chia rẽ thế giới bằng những hào quang quyền lực hoang tưởng, nguy hiểm hơn dùng vũ khí hủy diệt giết chóc, để đe dọa nền hòa bình tàn phá thế giới bởi những mộng mị hoang tưởng!
Tổng thống Nga Vladimir Putin là người tự hão là người kể chuyện chính – và phiên bản sự kiện của hắn thậm chí còn hướng dẫn dư luận qua các công cụ mạng xã hội làm sai lệch suy nghĩ, nhận định của Mỹ và nhiều quốc gia về dân tộc cũng như đất nước Ukraine.
Tại sao phương Tây không phản ứng mạnh mẽ hơn vào năm 2014, khi Nga lần đầu tiên chiếm lãnh thổ Ukraine một cách thô bạo?
Tại sao lịch sử hậu Sô Viết của Ukraine lại khác với lịch sử của Nga? Và người Ukraine có thể đang dạy gì cho người Mỹ và nhiều nước phương Tây về sự nối kết dân tộc cho nền tự do dân chủ mà họ đang hy sinh thân xác mạng sống để bảo vệ nó?
Cuộc thảo luận về những gì đang bị đe dọa ở Ukraine, một chiến thắng của Ukraine có thể trông như thế nào và tại sao việc sử dụng từ “bế tắc” của Putin để mô tả cuộc chiến là bất chính, sai lầm và phi nghĩa.
Vladimir Putin đã nói với người dân Nga rằng lịch sử cho thấy Ukraine không có 'truyền thống của một quốc gia đích thực'. Bởi đất nước Ukraine chỉ là sự tách biệt khi Nga Sô sụp đổ, và Ukriane tuyên bố độc lập dưới sự hỗ trợ của Mỹ và phương Tây! (sic!?)
Giáo sư lịch sử Timothy Snyder phản bác câu chuyện đó, nói rằng Ukraine có quyền đấu tranh cho nền độc lập hậu Sô Viết và trước đó 1918 chính Lenin đã có bản Tuyên ngôn về quyền của các dân tộc nước Nga!
Do đó nền độc lập quốc gia mà người Ukraine hiện tại đang sở hữu đã xuất hiện từ sau chiến tranh thế giới lần thứ nhất; và, đó là hệ quả từ những món quà có ý nghĩa mà người dân Ukraine (cũng như người dân từ khắp các nước cộng hòa thuộc Liên Xô) đã nhận được từ vị lãnh tụ và người tiên phong của Cách mạng Nga và giai cấp vô sản toàn thế giới: Vladimir Ilyich Lenin.
Vậy, những món quà có ý nghĩa gì của V. I. Lenin đã tạo nên nền độc lập quốc gia của Ukraine?
Như chúng ta đã biết, Ukraine dù là một dân tộc riêng có ngôn ngữ tập quán riêng, cư ngụ trên những phần đất riêng chung quanh Kiv, nhưng vẫn bị coi là một bộ phận lãnh thổ của Đế quốc Nga từ cuối thế kỷ XVIII cho đến khi cuộc Chiến tranh thế giới lần thứ nhất kết thúc (1918).
Vì vậy, để có thể trả lời cho câu hỏi trên thì chúng ta cần phải xem xét lại tình hình của Đế quốc Nga trong những năm tháng cuối cùng của nó.
Năm 1917, khi cuộc Chiến tranh thế giới lần thứ nhất đã bước vào giai đoạn cuối, trước những khó khăn mà đế chế Nga đang gặp phải trong cuộc chiến tranh này, tâm trạng của người dân trong Đế quốc đã trở nên vô cùng bất mãn với chính quyền trung ương; chớp lấy thời cơ ấy, V. I. Lenin và các đồng chí Bolshevik của ông ta (những người cộng sản Nga) đã lãnh đạo giai cấp công nhân và nhân dân lao động Nga làm nên cuộc cách mạng nổi tiếng thế giới Cách mạng tháng Mười Nga xẩy ra dùng bạo lực binh biến - để cướp chính quyền xây dựng nên một nhà nước kiểu mới: Nhà nước Xã hội chủ nghĩa.
Nhà nước này dựa trên một nền tảng ý thức hệ mới — Chủ nghĩa Mác (Marxism) — đối lập hoàn toàn với nền tảng ý thức hệ của hầu hết các nhà nước Tây phương đương thời và vận hành theo các nguyên tắc hoàn toàn khác biệt, khác với cách vận hành nhà nước của các Sa Hoàng và cũng khác với cách vận hành của các nhà nước đương thời.
Trong vấn đề dân tộc, khác với các Sa Hoàng đứng trên lập trường của chủ nghĩa Đại Nga để xây dựng nhà nước (nghĩa là, đặt người Nga lên trên các dân tộc khác trong Đế quốc và áp bức các dân tộc ấy; do vậy, Đế quốc Nga thường được biết đến với tên gọi là “nhà tù của các dân tộc”), V. I. Lenin và các đồng chí của ông ta đã xây dựng nhà nước dựa trên nguyên tắc bình đẳng giữa các dân tộc. Do vậy, Lenin đã ban tặng cho các dân tộc thiểu số trong Đế quốc Nga những món quà rất có ý nghĩa.
Món quà có ý nghĩa thứ nhất mà V. I. Lenin dành tặng cho các dân tộc thiểu số trong Đế quốc Nga là ban cho các dân tộc này quyền được xây dựng một nhà nước riêng. Người đã cho phép các dân tộc thiểu số ở các vùng ngoại vi của Đế quốc Nga được xây dựng các nhà nước cho riêng mình.
Cho đến năm 1922, Lenin cùng với các đồng chí của ông ta đã tạo ra một hình thức cấu trúc nhà nước cộng sản kiểu mới là Liên bang Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Xô viết hay còn gọi là Liên Xô Như vậy liên bang bao gồm nhiều nhà nước, để các nhà nước địa phương này cùng đứng chân vào thể chế mới này.
Hơn thế nữa, V. I. Lenin còn ban tặng cho các nhà nước địa phương này một món quà vô cùng quý giá mà ngay đến cả những người dân tộc chủ nghĩa mơ mộng nhất cũng không dám nghĩ đến: Quyền được ly khai khỏi Nhà nước Liên bang. Điều này có nghĩa là nếu như Liên Xô không thể mang lại cho các nước thành viên của nó những lợi ích tốt nhất thì các nước thành viên này có thể tự do rời khỏi Liên Xô. Quyền ly khai này của các nước thành viên được đề cập đến trong Tuyên ngôn về quyền của các dân tộc nước Nga (Declaration of the Rights of the Peoples of Russia) năm 1917, khẳng định trong Tuyên bố về sự thành lập Liên bang Xô viết năm 1922, và sau đó, được ghi vào Hiến pháp Liên Xô năm 1924. Chính quyền ly khai này đã tạo điều kiện cho sự xuất hiện của nhiều quốc gia độc lập vào năm 1991, khi Liên Xô bước vào giai đoạn khủng hoảng sâu sắc. Vì thế, chúng ta có thể nói rằng, nền độc lập mà Ukraine có được — cũng như nền độc lập của nhiều quốc gia cựu thành viên của Liên Xô — là xuất phát từ món quà có ý nghĩa này, quyền ly khai khỏi Nhà nước Liên bang, mà V. I. Lenin đã tặng cho họ. Quả thật, sự ban tặng mà V. I. Lenin dành cho các dân tộc thiểu số ở các vùng ngoại vi của Đế quốc Nga là một sự ban tặng quá hào phóng.
Thực chất của vấn đề này rất lớn, bởi giấc mộng hoang tưởng bá đồ của Liên Xô, muốn nhuộm đỏ toàn thế giới bằng chủ nghĩa cộng sản; Mà mỗi quốc gia trên thế giới, chỉ là một phần của thế giới đại đồng của cộng sản!
Trở lại luận đề thời điểm
Khi cuộc xâm lược Ukraine bắt đầu vào cuối tháng 2 năm 2022, TT Vladimir Putin đã đưa ra một số lý do giải thích tại sao Nga không có lựa chọn nào khác.
Đầu tiên: Nga cần phải chống lại sự trỗi dậy của chủ nghĩa phát xít và chủ nghĩa phát xít mới bằng cách phi quân sự hóa Ukraine. Theo Putin, các nhà lãnh đạo Ukraine, bao gồm cả tổng thống Do Thái được bầu cử dân chủ của đất nước, Volodymyr Zelenskyy, là một nhóm những người theo chủ nghĩa phát xít mới và những kẻ nghiện ma túy đang bắt Ukraine làm con tin. (Điều này là nhảm nhí và xằng bậy - Dùng truyền thông truyền hình của Putin để lập đi lập lại như một điệp khúc thấm vào đầu dân chúng Nga)
Thứ hai: Sự can thiệp của Nga sẽ ngăn chặn tội ác diệt chủng những người nói tiếng Nga ở miền đông Ukraine. (Dựng lên những câu chuyên không có thật hay những giao tranh dành quyền kiểm soát dất đai từng địa phương hoặc những giới hạn trừng phạt hành chính đối với những người phản bội Ukraine theo Nga và đồng đảng tại những vùng ly khai)
Thứ ba: Sự can thiệp của Nga sẽ đảm bảo rằng Ukraine không gia nhập NATO, một liên minh quân sự mà Nga coi là mối đe dọa hiện hữu. (Đây là những thực tế mà các quốc gia, sau khi cộng sản đã ly khai tuyên bố dộc lập muốn tìm cho mình một giải pháp an ninh quốc phòng an toàn đã gia nhập hay đang xin gia nhập NATO hòng tìm sự che chở cho những bảo đảm về an ninh quốc gia hòng phát triển kinh tế, giữ vững nền dân chủ tự do mới có!)
Trong khi những tuyên bố đó có vẻ kỳ lạ và kỳ quặc, Putin đã đặt nền tảng hùng biện cho một cuộc xâm lược Ukraine theo những đường lối này trong nhiều năm.
Luận điệu của Nga - ngôn ngữ mà các quan chức Nga sử dụng - đối với Ukraine đã thay đổi trong hai thập kỷ qua, từ việc thiết lập quan hệ đối tác chiến lược với Ukraine sang việc ủy quyền cho chính phủ Ukraine. Điều này được thực hiện bằng cách đưa ra những cáo buộc vô căn cứ về hành động tàn bạo, cáo buộc sai sự thật về sự tái sinh của chủ nghĩa phát xít, đồng thời đổ lỗi cho phương Tây và những kẻ theo chủ nghĩa phát xít mới vì bạo lực leo thang ở Ukraine.
Với nhận thức muộn màng, những tuyên bố của Nga lẽ ra phải gióng lên hồi chuông cảnh báo.
Từ hợp tác đến nói xấu
Là nhà nghiên cứu chuyên về quan hệ quốc tế, giao tiếp ngoại giao và xung đột, bản nghiên cứu của Timothy đã tìm hiểu cách Putin, các nhà ngoại giao chủ chốt của Nga và Bộ Ngoại giao Nga xây dựng những câu chuyện chiến lược này. Nghiên cứu của Timothy sử dụng một số loại tài liệu và thông tin, bao gồm thông cáo báo chí và tuyên bố của các quan chức Nga, vạch ra nỗ lực của Nga đã bắt đầu từ hơn 14 năm trước.
Chúng ta lần theo lý do Putin xâm lược Ukraine từ năm 2008, hơn một thập kỷ trước cuộc xâm lược hiện tại. Trong một tuyên bố vào ngày 11 tháng 9 năm 2008, Bộ Ngoại giao Nga đã cáo buộc những nỗ lực của Ukraine nhằm “anh hùng hóa những kẻ đồng lõa với chủ nghĩa phát xít”, vi phạm “quyền của những người nói tiếng Nga ở Ukraine” và “loại bỏ tiếng Nga khỏi đời sống công cộng của đất nước, khoa học, giáo dục, văn hóa và các phương tiện thông tin đại chúng.”
Phát hiện của Timothy chỉ ra rằng thế giới nên lắng nghe khi Nga bắt đầu nói xấu các quốc gia khác. Những lời buộc tội và kể chuyện tương tự đã được sử dụng về Gruzia trước khi Nga xâm lược quốc gia đó vào năm 2008.
Mặc dù các cáo buộc là sai và trở thành trụ cột của các chiến dịch thông tin sai lệch và sai lệch, nhưng những tuyên bố lặp đi lặp lại này của Nga dường như có khả năng báo trước sự xâm lược và can thiệp của Nga vào các nước láng giềng.
Trong thời kỳ phần lớn bị lãng quên, quan hệ Nga-Ukraine phần lớn được xác định bởi những nỗ lực của Nga nhằm xây dựng quan hệ đối tác chiến lược với quốc gia láng giềng trước năm 2013. Các cuộc đàm phán đã dẫn đến các phương pháp hợp tác để xử lý các mối đe dọa quân sự và xung đột ở các khu vực láng giềng. Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov đã khẳng định vào ngày 23 tháng 9 năm 2005 rằng có “một nỗ lực chung để tiếp tục tìm cách cải thiện bầu không khí trong quan hệ Nga-Ukraine.”
Tuy nhiên, căng thẳng gia tăng từ năm 2008 đến năm 2010 khi Nga bắt đầu bày tỏ lo ngại về tâm lý bài Nga ở Ukraine và cáo buộc chủ nghĩa phát xít tái sinh.
Vào ngày 25 tháng 6 năm 2008, Bộ Nội vụ Nga đã công khai tuyên bố rằng chính phủ Ukraine có thiện cảm với Đức Quốc xã: “Thật không thể chấp nhận được việc tán dương những kẻ đồng lõa với Đức Quốc xã. Nó làm ô uế ký ức của hàng triệu người thuộc nhiều quốc gia và dân tộc đã chết trong cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa phát xít.” Diều này làm thế giới ngạc nhiên vì nó nghịch lý - Nhưng dân Nga thì trái lại tin như kinh thánh!
Tuy nhiên, những lời hùng biện hão huyền về quan hệ đối tác chiến lược phần lớn đã quay trở lại từ năm 2010 đến 2013.
Nga tự phá vỡ kế hoạch, làm rơi bộ mặt trơ trẽn đế quốc phát xít!
Các nỗ lực hợp tác chiến lược của Nga, một phần nhằm giữ Ukraine gần gũi với Nga và cách xa châu Âu, dường như đang phát huy tác dụng.
Vào năm 2013, các nhà lãnh đạo Ukraine đã đảo ngược đường lối chính trị của đất nước và từ chối một thỏa thuận có thể thúc đẩy mối quan hệ kinh tế và chính trị chặt chẽ hơn giữa Ukraine và Liên minh châu Âu.
Nhưng sự đảo ngược này đã gây ra các cuộc biểu tình quy mô lớn của công dân và tình trạng bất ổn dân sự. Đỉnh điểm của chúng là việc chính phủ Ukraine giết hại những người biểu tình và Tổng thống Ukraine Viktor Yanukovych - từ lâu được coi là con rối của Vladimir Putin - chạy trốn khỏi đất nước sang Nga.
Các cuộc bầu cử chính phủ mới đã được tổ chức và vào năm 2014, Thỏa thuận liên kết bị từ chối trước đó đã được ký kết nhằm xây dựng mối quan hệ chính trị, tài chính và kinh tế chặt chẽ hơn giữa Ukraine và Liên minh châu Âu.
Trong thời kỳ hỗn loạn này, công dân Ukraine đã phản đối ảnh hưởng của Nga đối với đất nước và sự thiếu tiến bộ trong việc củng cố quan hệ với châu Âu. Đáp lại, Nga cáo buộc rằng các cường quốc phương Tây đang ủng hộ chủ nghĩa cực hữu, chủ nghĩa phát xít và chủ nghĩa phát xít đang trỗi dậy ở Ukraine. Nga cũng tuyên bố xuyên tạc sự thật rằng sự trỗi dậy của chủ nghĩa cực đoan có liên quan đến các phương tiện truyền thông bài Nga có thành kiến ở Ukraine.
Khi các cuộc biểu tình nổ ra ở Kyiv vào năm 2014 sau khi ban đầu từ bỏ Thỏa thuận liên kết với EU, Đại sứ Nga tại Liên Hợp Quốc, Vitaly Churkin, đã gọi những người biểu tình là “những kẻ cấp tiến lấy cảm hứng từ chủ nghĩa phát xít”, và từ đây cái loa phường bắt đầu ra rả khoác cho Ukraine cái áo phát xít mới!
Tình trạng hỗn loạn đã dẫn đến sự bùng nổ xung đột vũ trang của phe ly khai thân Nga ở miền đông Ukraine và việc Nga sáp nhập phần lãnh thổ của Ukraine được gọi là Crimea vào năm 2014.
Vào thời điểm đó, Nga đã tìm cách làm mất tính hợp pháp của chính phủ Ukraine một lần nữa bằng cách truy tố chính phủ này vì những tội ác bị cáo buộc, bao gồm cả “những cái chết hàng loạt của dân thường do hoạt động [quân sự] mang tính trừng phạt của Kiev”. Nga liên tục liên kết các nhóm chống Nga của Ukraine với chủ nghĩa phát xít – một tuyên bố chính thức đề cập đến “Sự lan rộng ngày càng tăng của hệ tư tưởng tân Quốc xã cực đoan, chủ yếu là chủ nghĩa dân tộc cực đoan”. Nga đổ lỗi cho phương Tây đã thúc đẩy cuộc xung đột, khẳng định rằng một cuộc khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng đang diễn ra ở miền đông Ukraine.
Nga cũng cáo buộc Ukraine về một chiến dịch thúc đẩy tình cảm chống Nga, cáo buộc vào ngày 30 tháng 3 năm 2019 rằng Ukraine đã nhắm mục tiêu vào các nhà báo và thực hành "vi phạm trắng trợn quyền của các nhà báo và quyền tự do của giới truyền thông." Nga cũng cáo buộc rằng Ukraine đã phạm tội vi phạm nhân quyền khác nhau. Điều quan trọng là, mặc dù những tuyên bố như vậy đã bị vạch trần triệt để trong suốt nhiều năm, luận điệu của Nga hầu như không thay đổi.
Tuyên bố sai lạc xằng bậy, biện minh cho một cuộc chiến tranh xâm lược!
Khi quân đội Nga chuẩn bị ồ ạt vượt qua biên giới Ukraine vào ngày 24 tháng 2 năm 2022, Putin đã mở rộng ngôn ngữ chống Ukraine mà ông đã bắt đầu sử dụng hơn một thập kỷ trước.
Theo Putin, Ukraine là một quốc gia phát xít, tân Quốc xã do phương Tây hậu thuẫn, và ông ta đang tìm cách “phi quân sự hóa và phi hạt nhân hóa” đất nước Ukraine. Các cáo buộc về hành động tàn bạo đã mở rộng thành cáo buộc diệt chủng những người nói tiếng Nga, như Putin cũng tuyên bố, “Chúng tôi phải ngăn chặn hành động tàn bạo đó, tội ác diệt chủng đối với hàng triệu người sống ở đó và những người đặt hy vọng vào nước Nga.”
Putin đã cố gắng tiếp tục ủy quyền cho các nhà lãnh đạo Ukraine bằng cách gọi họ là “một nhóm những kẻ nghiện ma túy và những kẻ theo chủ nghĩa phát xít mới”. Ông đổ lỗi cho phương Tây về căng thẳng leo thang ở Ukraine.
Trong khi nhiều người ở phương Tây bị sốc khi nghe những lời biện hộ của Putin cho cuộc xâm lược, thì ông đã tỏ ra kiên định trong hơn một thập kỷ.
Nhưng thời gian qua những thất bại ê chề, dồn dập từ những sai lầm chiến lược, chiến thuật lập đi lập lại - Với sự khủng bố tàn phá các cơ sở dân sự những hành vi tàn bạo của binh lính Nga cùng với đám lính đánh thuê Waner giết hại dân lành vô tội, đã chứng tỏ chính Nga mới là bè lũ tân quốc xã và Putin mới chính là tên phát xit đang diệt chủng dân tộc Ukraine đang mong ước thoát khỏi móng vuốt thú vật Nga kiên cường hy sinh xương máu để bảo vệ cuộc sống văn minh tự do và nền dân chủ đang có!
Cong Hinh Pham
16./02/2023
